Итоги районного конкурса творческих работ детей и педагогов “Творческая мастерская “Дьулуруйар Ньургун Боотур” в рамках года “Педагог и наставник” в Нюрбинском районе

МБДОУ ЦРР д/с им. А.Г. Габышева с. Антоновка провели онлайн-конкурс, посвященный Олонхо. Всего принято 50 работ из 15 ДОУ района.
Изобразительное искусство
1 место – Индеев Эйнар, дошкольная группа МБОУ 1 Кангаласская СОШ им.Н.И.Кочнева
2 место – Жукова Диана, дошкольная группа МБОУ Дикимдинская ООШ им. С.И.Алексеева
3 место – Аланаева София, МБДОУ ЦРР-д/с им.А.Г.Габышева
Театральное творчество
1 место – Пахомов Ваня, МБДОУ ЦРР-д/с “Туллукчаан”
2 место – Пахомова Регина, МБДОУ ЦРР-д/с “Ромашка”
3 место – дошкольная группа МБОУ 1 Кангаласская СОШ им.Н.И.Кочнева
Декоративно-прикладное творчество
1 место – Филиппова Вика, МБДОУ ЦРР-д/с “Чуораанчык”
2 место – Кириллина Эвелина, МБДОУ д/с “Сарыал”
3 место – МБДОУ ЦРР-д/с “Северяночка”
Творческая работа педагога
1 место – Антонов Игорь Никитович, МБОУ 1 Кангаласская СОШ им.Н.И.Кочнева
2 место – Осипова Вероника Павловна, МБДОУ ЦРР-д/с “Кэскил”
3 место – Семенова Надежда Семеновна, МБДОУ ЦРР-д/с им.А.Г.Габышева.

Очень рады, что конкурс заинтересовал многих педагогов детских садов, которые подготовили своих воспитанников по трем направлениям: изобразительное искусство, театральное творчество, декоративно-прикладное творчество. Также были оценены творческие работы педагогов.
Особенно хотим отметить участие дошкольной группы МБОУ I – Кангаласской СОШ им.Н.И.Кочнева. Очень хорошие работы и позитивные детки.
Отрадно, что есть дети, которые начинают свои первые шаги в исполнении олонхо. Это Пахомов Ваня из  ДОУ “Туллукчаан” и  Индеев Эйнар из Кангаласс.
Спасибо всем участникам конкурса. Вы очень порадовали нас! Пока жив родной язык – жив и народ.

Оройуоннааҕы куйаар ситимин нөҥүө Михаил Ефимович Николаевка анаммыт «Мичил ааҕыылара – 2023» НПК күрэҕин түмүгэ

«Мичил» уьуйааҥҥа оройуоннай куйаар ситимин нөҥүө Михаил Ефимович Николаевка анаммыт «Мичил ааҕыылара – 2023» НПК күрэҕэ буолан ааста. 10 уһуйаантан 25 оҕо кыттыыны ыллылар, 25 иитээччи бэлэмнээн. Күрэх икки бөлөххө 5 көрүҥүнэн ааста.

Ол курдук 1 бөлөххө (3-тэриттэн 4 саастарыгар диэри)

 1 үрдэл – Винокуров Денис, «Аленушка» уһуйаан, Ньурба (иит: Антонова Н.В)

2 үрдэл – Годорожа Лев, «Аленушка» уһуйаан, Ньурба (иит: Дорофеева А.Д)

3 үрдэл – Иванова Сардана, «Мичил» уһуйаан, Маалыкай (иит: Слепцова Е.Г)

2 бөлөххө (5 тэриттэн 6 саастарыгар диэри)

 1 көрүҥ (Математика-техника) кыайыылаахтара

1 үрдэл – Сачасыров Андрей, оскуола уһуйаана, Киирэп (иит: Кондратьева А.Н)

2 үрдэл – Алексеев Савелий, «Ромашка» уһуйаан, Антоновка (иит: Федорова К.М)

2 көрүҥ (Тыынар-тыыннаах – кыыллар) кыайыылаахтара

1 үрдэл – Львов Артем, «Мичил» уһуйаан, Маалыкай (иит: Рожина Р.И)

2 үрдэл – Васильева Айна, «Ромашка» уһуйаан, Антоновка (иит: Протопопова Т.И)

3 үрдэл – Чемпосова Айыллаана, «Сардана» уһуйаан, Маалыкай (иит: Иванова Л.В)

3 көрүҥ (Естествознание – айыл5а) кыайыылаахтара

1 үрдэл – Амонова Юлиана, «Чуораанчык» уһуйаан, Бысыттаах (иит: Васильева В.В)

2 үрдэл – Николаев Сайаан, «Сардана» уһуйаан Маалыкай (иит: Григорьева О.А)

3 үрдэл – Филиппова Санаайа, «Лесная сказка» уһуйаан, Ньурба (иит: Филиппова С.С)

4 көрүҥ (Историческай фактордар, суруйааччылар айымньылара )кыайыылаахтара

1 үрдэл – Филиппова Виктория, «Чуораанчык» уһуйаан, Бысыттаах (иит: Ушканова О.С)

5 көрүҥ (Бэйэ талыы) кыайыылаахтара

1 үрдэл – Моисеев Эрэл, «Мичил» уһуйаан, Маалыкай (иит: Егорова Р.Д)

2 үрдэл – Кронникова Карина, «Кэскил» уһуйаан, Ньурба (иит:Рожина Я.С)

3 үрдэл – Чемпосов Саян «Сардана» уһуйаан, Маалыкай (иит: Андреева Т.Н)

КЫАЙЫЫЛААХТАРГА ЭҔЭРДЭ!

 

 

 

Итоги районного конкурса воспитателей детского сада “Иитээччи төрөппүтү кытта оҕону сахалыы тыынынан иитиигэ ситимнээх үлэтэ”

МБДОУ дс им. М.Ф.Алексеева с. Хатын-Сысы Нюрбинского района.

С  20 ноября по 22 ноября 2023 года, проходил конкурс заочно.

В конкурсе приняли участие 12 педагогов ДОУ района, из 6 детских садов.

Цель конкурса:

–   создание благоприятных условий по сохранению и развитию родного языка детей ДОУ.

Задачи:

  • обмен опытом, распространение положительных результатов ДОУ по организации и воспитания и обучения на родном языке , привлечение к работе родителей.
  • воспитание чувства любви и уважения к родине, истории и традиций народа Саха.

Для участия на конкурсе  участники представили материал (презентацию) из опыта работы, доклад (текст).

Жюри конкурса: ст. воспитатель Николаева Е.Е., воспитатели Антонова А.П., Тобонова Н.А.

В качестве положительных моментов у всех участников конкурса члены жюри отмечают оригинальные идеи,  творческий подход, учёт возрастных особенностей дошкольников, возможность практического применения работ. В общем хочется отметить, что педагоги подошли в подготовке к конкурсу с разной степенью ответственности. Представлены были грамотно разработанные  доклады, органически вплетались в мероприятия презентации. Подобранный материал носил достоверный характер. Большинство представленных работ будут интересны для использования другими педагогами.  Каждый из участников старался представить свою интересную идею. Но некоторые участники представили только одно направление в работе с родителями, которые тоже интересные. Есть работы, в которых отражены разные направления и методы в работе с родителями, очень плодотворно работают. Всем участникам конкурса желаем дальнейших успехов в работе.

Были определены победители конкурса:

Диплом 1 степени  учитель-логопед МБДОУ № 4“Кыталык” г. Нюрба Конощук Саргылана Ивановна.

Диплом 2 степени воспитатели МБДОУ  дс №8 “Северяночка” г. Нюрба Егорова Татьяна Ивановна, Афанасьева Наталья Гаврильевна.

Диплом 3 степени воспитатели МБДОУ “ЦРР-дс “Кэскил” г. Нюрба Осипова Вераника Павловна, Иванова Александра Сергеевна.

 

 

“Норуот айбыта аатырыа, өбүгэ ситимэ күүһүрүө” күрэх түмүгэ

Оройуоннааҕы оскуола иннинээҕи саастаах оҕолорго аналлаах Арассыыйаҕа педагог уонна уһуйааччы сылын чэрчитинэн фольклор 4 керуҥэр “Норуот айбыта аатырыа, өбүгэ ситимэ күүһүрүө” курэххэ уопсайа 6 оҕо уһуйааныттан 9 нүөмэр киирбититтэн:
Чабырҕахха:
– Малдьаҕар нэһилиэгин “Чуораанчык” уһуйааныттан Вика Филиппова, Ольга Семеновна Ушканова толорууларыгар “Күөх Көппө” чабыр5ах 1 миэстэни ылла;
– Ньурбаттан “Родничок” уһуйаантан “Оонньууга аналлаах чабырҕах” Айталина Николаевна Максимова салайааччылаах бөлех 2 миэстэ буолла;
– “Ромашка” Антоновкатааҕы оҕону сайыннарар киин Марина Сергеевна Иванова, Ирина Александровна Иванова, Алена Михайловна Степанова салайааччылардаах оскуола иннинээҕи чабырҕахсыттарын белеҕө 3 миэстэ буолла.
Норуот ырыатыгар:
– 1 миэстэни ыллылар Дьаархан орто оскуолатыттан Владианна Григорьева, сал. Зоя Афанасьевна Александрова “Кырдал кыыһа” ырыаннан;
– 2 миэстэни Хатыытааҕы «Сарыал» уһуйааныттан “Чуораанчык” фольклорнай ансаамбыл, сал. Аида Михайловна Непряхина “Сайын” ырыаннан;
– 3 миэстэни Хатыы нэһилиэгин «Сарыал» уьуйааныттан Уруйдаана Тимофеева, сал. Татьяна Вячеславовна Архипова «Кымыс ырыата» ырыаннан.
Ону таһынан кыттыы иһин туоһу суругунан бэлиэтэнэллэр Сүлэтээ5и «Улыбка» уһуйаан иитиллээчитэ Иванова Софья, сал. Раиса Георгиевна Федорова, Хатыытааҕы «Сарыал» уһуйаантан «Таба» ырыаннан кыттыбыт кырачаан толорооччу Максимов Егор, «Күпсүүргэ доҕуһуол» Тимофеев Сахайаан, сал. Аида Михайловна Непряхина.
Дьүүллүүр сүбэҕэ кыттыыны ыллылар;
– Евдокия Васильевна, Ньурбатааҕы уерэ5ирии управлениятын оскуола иннинээҕи үөрэҕирии отделын салайааччыта;
– Людмила Дмитриевна, Ньурбатааҕы «Кэскил» оҕону сайыннарар киин муусука5а салайааччыта;
– Линаида Христофоровна, Дьаарханнааҕы Терентьева-Хартасова Х. И. аатынан куукула тыйаатырын режиссера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна;
– Алена Владимировна, Дьаархан орто оскуолатын сүрүннүүр иитээччитэ.
Баҕарыа этибит кыттааччыларбытыгар өссө да үрдүк ситиһиилэри, кытаанах доруобуйаны. Өрүү даҕаны иннигит диэкки дайан иһин, санаабыккыт сатаннын, толкуйдаабыккыт туоллун.
Дьаархан орто оскуолатын оскуола иннинээҕи бөлөҕө.

Открытый смотр профессионального мастерства педагогов с 1 квалификационной категорией дошкольного образования – педагогическое мероприятие с детьми, посвященный Году Педагога и наставника

09 ноября 2023 году в МБДОУ ЦРР д/с №2 «Сардаана» МР Нюрбинский район (заведующая А.Ф. Григорьева) прошел «Открытый смотр профессионального мастерства педагогов с 1 квалификационной категорией дошкольного образования – педагогическое мероприятие с детьми», посвященного Году «Педагога и наставника». Целью смотра мероприятия с детьми была демонстрация профессиональных компетенций в области проектирования, организации, реализации различных видов развивающей деятельности дошкольников. Приняли участие 10 дошкольных образовательных организаций Нюрбинского района – 14 педагогов с 1 квалификационной категорией дошкольного образования. Своё мастерство на смотре открытого мероприятия показали: Мухоплева Анжелика Афанасьевна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с №2 Сардаана»; Гаврильева Мария Николаевна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с «Кэскил»; Округина Александра Владимировна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с  им. А.Г. Габышева, Афанасьева Зинаида Алексеевна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с им. А.Г. Габышева; Борисова Галина Владимировна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с им. А.Г. Габышева; Саввинова Елена Гаврильевна инструктор по физическому воспитанию МБДОУ д/с №4 «Кыталык»;  Иванова Любовь Михайловна воспитатель МБДОУ д/с №4 «Кыталык»; Лыткина Евгения Михайловна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с «Ромашка»; Николаева Алена Николаевна МБДОУ ЦРР д/с «Ромашка»; Кюдякова Нюргустана Васильевна воспитатель МБДОУ д/с №8 «Северяночка»; Андреева Розалия Владимировна воспитатель МБДОУ ЦРР д/с №10 «Лесная сказка»;Гурьева Надежда Юрьевна воспитатель МБДОУ д/с №3 «Малышок»; Сергеева Надежда Николаевна воспитатель Аканинская СОШ дошкольный уровень «Мичээр»; Петрова Валентина Николаевна воспитатель МБДОУ д/с  «Кэнчээри» с. Кюндядя.

Все занятия проведены на высоком профессиональном уровне, цели и задачи поставленные участниками достигнуты в полном объеме. Участники подготовили для мероприятия с детьми насыщенный, интересный теоретический и наглядный материал, умело организовали предметно пространственную среду в группах. Для сохранения здоровья дошкольников, предупреждения утомления, улучшения их общего состояния, педагоги активно использовали здоровьесберегающие технологии: это и смена динамических поз,  физкультминутки, эмоциональные разминки, различные виды гимнастик: для глаз, дыхательная, пальчиковая, музыкально-ритмическая.

Показ открытых мероприятий с детьми дал возможность участникам поделиться своим педагогическим опытом по применению ими в работе с детьми, стараясь сделать мероприятия яркими и запоминающимися.

 

 

Улуустааҕы “Аман өс” куолуһуттар күрэхтэрин түмүгэ

Сэтинньи ый 6 күнүттэн 10 күнүгэр  дылы Бордоҥ нэһилиэгин “Сардаҥа” оҕо уһуйааныгар улуустааҕы “Аман өс” куолуһуттар күрэхтэхтэрэ куйаар ситимин нөҥүө ыытылынна. Быйылгы 2023 сыл Арассыыйаҕа “Учуутал уонна уһуйааччы” сылыгар, Өрөспүүбүлүкэҕэ “Үлэ сылыгар”, Саха сирин үбүлүөйдээх улуу суруйааччыларыгар  Платон Алексеевич Ойуунускай (130 сааһыгар), Николай Гаврилович Золотарев -Якутскай (115сааһыгар) аналлаах күрэх икки бөлөҕүнэн ыытылынна: эдэр иитээччилэргэ  уонна уһуйааччы иитээччилэргэ.

Күрэххэ 16 иитээччи кытынна. Араас дакылааттар киирдилэр: П.А.Ойуунускай айымньыларыттан ырытыылар, билиҥҥи олоҕу кытта дьүөрэлээһин, оҕону иитии, Ньуурба улууһун киэн туттар дьоннорбут олохторун, үлэлэрин сырдатыы уо.д.а.

Дьүүллүр сүбэ түмүгүнэн уһуйааччыларга бастакы үрдэл аат иҥэрилиннэ Рожина Розалия Ивановна “Мичил” уһуйаан Маалыкай, иккис үрдэл – Алексеева Сардана Викторовна “Ымыычаан” уһуйаан Чуукаар, үһүс үрдэл Моякунова Лидия Римовна “Кэскил” уһуйаан Ньурба, эдэр иитээччиэлэргэ бастакы үрдэл Федорова Санда Ивановна “Сардаҥа” уһуйаан-Маалыкай, иккис үрдэл Тимофеева Сайыына Андреевна “Сарыал” уһуйаан Хатыы, үһүс үрдэл – Назарова Нария Николаевна “Ымыычаан” уһуйаан Чуукаар. Кытааччыларбытыгар махтанабыт, үлэлэригэр ситиһиилэри баҕарабыт.

 

Петр Тобуруокап кыра оҕолорго анаабыт айымньыларынан Нюрба куорат уһуйаанын иитиллээччилэригэр уруһуй күрэҕин түмүгэ

Петр Тобуруокап кыра оҕолорго анаабыт айымньыларынан Нюрба куорат уһуйаанын иитиллээччилэригэр уруһуй күрэҕэ
Алтынньы ый 31 күнэ 2023 с.
Ньурба оройуонун оскуола иннинээҕи саастаах оҕолоругар төрөөбүт төрүт сахабыт тылын сайыннарыыга үлэ былаанын чэрчитинэн Петр Тобуруокап кыра оҕолорго анаабыт айымньыларынан Нюрба куорат уһуйаанын иитиллээччилэригэр уруһуй күрэҕэ алтынньы 25 күнүттэн сэтинньи 1 күнүгэр дылы кэтэхтэн, куйаар нөҥүө ыытылынна.

Күрэхтэһиигэ барыта 9 уһуйаан, 26 иитиллээччи кыттыыны ылла.

Дьүүллүүр сүбэ:

Северяночка уһуйаан сэбиэдиссэйэ Иванова Мария Гаврильевна
Северяночка уһуйаан сүрүннүүр иитээччитэ Кутимская Майя Юрьевна
Северяночка уһуйаан музыкальнай уһуйааччыта Матвеева Христина Васильевна
Северяночка уһуйаан кыра бөлөҕүн иитээчитэ Кюдякова Нюргустана Васильевна
Жюри таһаарбыт түмүгүнэн:

1 миэстэ – Лазарева Мария Кэскил уһуйаан

2 миэстэ – Егорова Николетта Туллукчаан уһуйаан

3 миэстэ – Васильева Сайаара Родничок уһуйаан

Атын кыттыылаахтарга кыттыы иһин туоһу сурук туттарыллар.

Кыттыбыт оҕолрго, иитээччилэргэ махталбытын тиэрдэбит, өссө да үрдүк ситиһиини баҕарабыт.

 

Улуустааҕы сахалыы биhик ырыа күрэҕин түмүгэ

Сэтинньиый 1 кунугэр Мунусупаалынай бюджетнэй оскуола иннинээҕи үөрэхтээhин тэрилтэтэ Оҕону сайыннарар киин-№10 «Лесная сказка» оҕо уһуйааныгар Улуустааҕы сахалыы биhик ырыа күрэҕэ буолан ааста.

15 уhуйаан төрөппүттэрэ кыттыыны ыллылар. 7 о5о ууйаана кыттыыны ылла. Дьүүллүүр Сүбэ быһаарыытынан «Бастын ырыаhыт» (Гран-при) аатын ылла Яковлева Луиза Ивановна «Сардана» о5о уhуйаана, Малыкай нэһ. «Ылба5ай ырыаhыт» аатын ылла Лазарева Вера Семеновна, «Кыталык» о5о уhуйаана. «Кэрэ куолас» аатын ылла Бурнашева Дора Илларионовна, «Кыталык» о5о уhуйаана.

Дьүүллүүр Сүбэ «Истиң ырыаһыт» анал аатын ылла Рожин Максим Викторович, «Родничок» о5о уhуйаана. «Уус-уран биhик» аатын ылла Семенова Жанна Олеговна «Кэнчээри» уhуйаан. Кыттааччыларбытыгар барҕа махталбытын тиэрдэбит.Тус олоххутугар дьолу соргуну. Кытаанах доруобуйаны ба5арабыт. Маннык өрүү да көхтөөх буолуҥ.

«Сахалыы тыынынан иитии – оҕо сайдыытыгар» төгүрүк остуол

Рекомендация

круглого стола «Сахалыы тыынынан иитии – оҕо сайдыытыгар»

В дискуссии круглого столапроведенного 19 сентября 2023г в МБДОУ ЦРР д.с. «Светлячок» приняли участие 34 человек: представители детских садов «Светлячок», «Ромашка», «Биьик», «Лесная сказка», «Аленушка», «Туллукчаан», «Кэнчээри», «Малышок», методист ДО Нюрбинского района Кириллина Е.В.

Основной идеей круглого стола явилась необходимостьоткрытого обсуждения представителями детских садов по внедрению якутских дидактических игр в повседневной жизни воспитанников в детском саду.

Со стороны участников круглого стола были представлены дидактические и настольные игры на якутском языке: «Буукубалар хоһоонноро», «Сахалыы лото», «Оонньуу нөҥүө оҕо саҥарар саҥатын сайыннарыы», «О5ону кыра сааһыттан ийэ тылынан саҥардыы», «Сахалыы тылынан ыытыллар эбии дьарыктар, нууччалыы иитиллэр уһуйаан оҕолоругар», «Остуол оонньуута – лото», «Кинигэ уонна о5о», «Сахалыы тыыннаах оонньуулар», «Сэттэ мин».

В завершении мероприятия среди участников состоялась дискуссия по теме проведенного круглого стола и порекомендовали:

  1. Распространить работы участников в электронном варианте , указав автора материала:
  2. Дыдоровой Р.М. «Буукубалар хоһоонноро»
  3. Кузьминой Т.Н. «Сахалыы лото»
  4. Дорофеевой А.Д. «Остуол оонньуута – лото»
  5. Внедрить идею Махатыровой Я.С., Васильевой М.К., Саввиновой К.Г. «Сэттэ мин» на работе с детьми.
  6. Применять в повседневных играх в детском саду деревянные эко-игрушки Семеновой А.М.

«Оонньуу нөҥүө ийэ тыл баайын сайыннарыы» тиэмэ тула кэпсэтии

«Аленушка” уһуйааныгар тылы сайыннарыыга оонньуу үөрэтэр ньыма быьыытынан сүдү улахан оруолун тула чопчулаан кэпсэтии буолла. Кэнники сылларга төрөөбүт тылбыт туттуллар эйгэтэ кыараан, тыл толору кыаҕа туьаныллыбат буолла. Оҕо тэлэбиисэр, компьютер, куйаар ситимин нөҥүө билиини-көрүүнү ылара элбээтэ. Төрөөбүт тылын билэргэ ийэ тыл баайын өйдүүргэ дьулуһуута намтаата, тылын саппааһа быдан дьадайда. Нуучча уонна атын да омук араас тылын кыбытан саҥарар буоллулар.
Оҕо хаһан баҕарар оонньуурун сөбүлүүр. Ол курдук, остуол оонньууларын, өй оонньууларын, хамсаныылаах оонньуулары. Онон сиэттэрэн, тылы сайыннарар, ийэ тылын саппааһын байытар бэйэлэрэ оҥорбут дьарыкка туттар лотоларын, дидактическай оонньууларын уһуйаан иитээччилэрэ кэпсээтилэр.
Сугулаанна 31 киьи кытынна. Кэпсэтиигэ тереппуттэр, иитээччилэр, психологтар, тьютор, оройуоннаагы тыл бэлиитикэтин хамыьыйатын чилиэннэрэ кыттыыны ыллылар.
1. Гаврильева Мария Николаевна “Кэскил” уһуйаан – “Саха ыала” уруу-аймах сахалыы ааттара.
2. Лазарева Алена Анатольевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы дьиэ-уот тэрилэ”
3. Алексеева Галина Ивановна “Аленушка” уһуйаан – “Тиэргэн иһигэр туттар тэриллэр”
4. Антонова Нюргустана Васильевна, Дорофеева Агафья Дмитриевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы иһит-хомуос”
5. Филиппова Светлана Тихоновна, Яковлева Людмила Егоровна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы булт тэрилэ”
6. Кириллина Любовь Васильевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы остуол оонньуулара”
7. Жирохова Сардаана Григорьевна “Кэскил” уһуйаан – “Дорҕоонноох сибэкки”
8. Саввинова Лена гаврильевна “Кыталык” уһуйаан – “Бүлүү өрүс”
9. Николаева Евдокия Михайловна “Кыталык” уһуйаан – “Тылы сайыннарыыга оонньуу”
10. Софронова Мария Демьяновна “Ромашка” уһуйаан – “Кинигэни бэйэ илиитинэн оҥоруу”
11. Дмитриева Ксения Николаевна “Ромашка” уһуйаан –“Месяцы и их символы в якутском календаре”
12. Павлова Айыына Владимировна “Родничок” уһуйаан – “Интерактивнай оонньуулар”
13. Дыдорова Раиса Макаровна “Светлячок” уһуйаан – “Сахалыы оонньуулар: таайбараҥ, аптаах хаппахчааннар”
– диэн тиэмэлэринэн кытыннылар.
Тумугэр: оонньуу нөҥүө оҕо үөрэҕи бэйэтэ өйүнэн, тутан-хабан, билиини көрдөөн туран ылыныыта ордук табыгастаах. Ханнык баҕарар оонньууну элбэх буолан оонньуур ордук кэрэхсэбиллээх. Онтон бэйэбит толкуйдаан оҥорбут оонньууларбыт интэриэһи, ону тэҥэ кэккэ туһаны аҕалар диэн түмүккэ кэллибит. Ойуулар тыл лексическэй суолтатын быһааран үөрэтэргэ, ааҕыы хаамыытын түргэтэтэргэ көмөтө улахан. Норуот тылын барҕа баайын этигэр-хааныгар иҥэриммит киһини иитии – аныгы олох ирдэбилэ, ону төрөппүттэргэ тиэрдээһин.

Семенова А.М., “Аленушка” уһуйаан сүрүн иитээччитэ