День: 08.06.2023

«Аленушка” уһуйааныгар тылы сайыннарыыга оонньуу үөрэтэр ньыма быьыытынан сүдү улахан оруолун тула чопчулаан кэпсэтии буолла. Кэнники сылларга төрөөбүт тылбыт туттуллар эйгэтэ кыараан, тыл толору кыаҕа туьаныллыбат буолла. Оҕо тэлэбиисэр, компьютер, куйаар ситимин нөҥүө билиини-көрүүнү ылара элбээтэ. Төрөөбүт тылын билэргэ ийэ тыл баайын өйдүүргэ дьулуһуута намтаата, тылын саппааһа быдан дьадайда. Нуучча уонна атын да омук араас тылын кыбытан саҥарар буоллулар.
Оҕо хаһан баҕарар оонньуурун сөбүлүүр. Ол курдук, остуол оонньууларын, өй оонньууларын, хамсаныылаах оонньуулары. Онон сиэттэрэн, тылы сайыннарар, ийэ тылын саппааһын байытар бэйэлэрэ оҥорбут дьарыкка туттар лотоларын, дидактическай оонньууларын уһуйаан иитээччилэрэ кэпсээтилэр.
Сугулаанна 31 киьи кытынна. Кэпсэтиигэ тереппуттэр, иитээччилэр, психологтар, тьютор, оройуоннаагы тыл бэлиитикэтин хамыьыйатын чилиэннэрэ кыттыыны ыллылар.
1. Гаврильева Мария Николаевна “Кэскил” уһуйаан – “Саха ыала” уруу-аймах сахалыы ааттара.
2. Лазарева Алена Анатольевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы дьиэ-уот тэрилэ”
3. Алексеева Галина Ивановна “Аленушка” уһуйаан – “Тиэргэн иһигэр туттар тэриллэр”
4. Антонова Нюргустана Васильевна, Дорофеева Агафья Дмитриевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы иһит-хомуос”
5. Филиппова Светлана Тихоновна, Яковлева Людмила Егоровна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы булт тэрилэ”
6. Кириллина Любовь Васильевна “Аленушка” уһуйаан – “Сахалыы остуол оонньуулара”
7. Жирохова Сардаана Григорьевна “Кэскил” уһуйаан – “Дорҕоонноох сибэкки”
8. Саввинова Лена гаврильевна “Кыталык” уһуйаан – “Бүлүү өрүс”
9. Николаева Евдокия Михайловна “Кыталык” уһуйаан – “Тылы сайыннарыыга оонньуу”
10. Софронова Мария Демьяновна “Ромашка” уһуйаан – “Кинигэни бэйэ илиитинэн оҥоруу”
11. Дмитриева Ксения Николаевна “Ромашка” уһуйаан –“Месяцы и их символы в якутском календаре”
12. Павлова Айыына Владимировна “Родничок” уһуйаан – “Интерактивнай оонньуулар”
13. Дыдорова Раиса Макаровна “Светлячок” уһуйаан – “Сахалыы оонньуулар: таайбараҥ, аптаах хаппахчааннар”
– диэн тиэмэлэринэн кытыннылар.
Тумугэр: оонньуу нөҥүө оҕо үөрэҕи бэйэтэ өйүнэн, тутан-хабан, билиини көрдөөн туран ылыныыта ордук табыгастаах. Ханнык баҕарар оонньууну элбэх буолан оонньуур ордук кэрэхсэбиллээх. Онтон бэйэбит толкуйдаан оҥорбут оонньууларбыт интэриэһи, ону тэҥэ кэккэ туһаны аҕалар диэн түмүккэ кэллибит. Ойуулар тыл лексическэй суолтатын быһааран үөрэтэргэ, ааҕыы хаамыытын түргэтэтэргэ көмөтө улахан. Норуот тылын барҕа баайын этигэр-хааныгар иҥэриммит киһини иитии – аныгы олох ирдэбилэ, ону төрөппүттэргэ тиэрдээһин.

Семенова А.М., “Аленушка” уһуйаан сүрүн иитээччитэ

Бэс ыйын 29 күнүгэр 2023 с  Чуукаардааҕы «Ымыычаан» оҕо уһуйаана оройуоннааҕы сахалыы тылынан оҕолорго анаммыт ырыа матыыптарын,  кэтэхтэн көрүү күрэҕин ыыттыбыт. Бу күрэх сыала уһуйаан саастаах оҕолорго ырыаны кэрэхсэтии, ырыа эйгэтин кэҥэтии буолар.

Уопсайа Ньурба оройуонуттан уонна нэһилиэктэртэн 7 оҕо саада бу күрэххэ кытынна. Күрэхпитин үс бөлөххө араардыбыт, ол курдук 4-5 саастаах оҕолорго,  6-7 саастаах уонна бөлөҕүнэн толоруу.

Үс киһиттэн састааптаах дьүүллүүр сүбэ үлэлээтэ: Попова Виолетта Егоровна- А.Ф. Алексеев аатынан Чукар орто оскуолатын музыкаҕа учуутала, Сивцев Андрей Ильич- Е.М. Поликарпов аатынан “Эйгэ” норуот айымньытын уус-уран дьиэтин салайааччыта уонна Назарова Нария Николаевна-“ Ымыычаан” оҕо саадын музыкальнай салайааччыта..

4-5 саастаах оҕолорго 4 оҕо кытынна, ол курдук Николаева Мария Өҥөлдьөттөн “Сарыал” оҕо саадын иитиллээччитэ IV үктэл, Кириллова Лилияна “Кэскил” о5ону сайыннарар киин иитиллээччитэ  III үктэл, Гаврильев Вова Маар нэһилиэгин “Күнчээн” оҕо саадын иитиллээччитэ II үктэл уонна бэйэбит иитиллээччибит Скрябина Эльза I үрдэл буоллулар.

6-7 саастаах о5олорго  Өҥөлдьөттөн “Сарыал” оҕо саадын иитиллээччитэ Максимова Айгылаана III үктэл, Ньурбаттан “Светлячок» о5ону сайыннарар киин иитиллээччитэ Тортоюсов Сулустаан II үктэл уонна Антоновка нэһилиэгин «Биһик” оҕону сайыннарар киин иитиллээччитэ Тимур Сивцев I үрдэл буоллулар.  Бөлөҕүнэн толорооччуларга “Ымыычаан” оҕо саадын “Сулусчаан” бөлөҕө I үрдэл буолла уонна “Светлячок” оҕону сайыннарар киин иитиллээччилэрин бөлөҕө “Гномиктар” II үктэл аатын ыллылар.

Дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан саамай үрдүкү баалы ылан “ Кылаан чыпчаал” кыайыылаа5а  буолла Тимур Сивцев,  Антоновка нэһилиэгин «Биһик” оҕону сайыннарар киин иитиллээччитэ буолла.

Бу күрэххэ кыттыбыт оҕолорго туоһу суруктар уонна анал бириистэр туттарыллаллар, “Кылаан Чыпчаал” кыайыылааҕар мэҥэ бэлиэ туттарыллар, салайааччыларга махтал сурук.

Тэрээһиҥҥэ көхтөөх кыттыыны ылбыт тэрилтэлэргэ барҕа махтал буоллун.

 

Музыкальнай салайааччы Назарова Н.Н.